مصاحبه اختصاصی با مدیر شرکت ENF
خودروي ملي با ظاهر اختصاصي
سال 1381 ، سمند به عنوان خودروي ملي ايران به بازار عرضه شد ، اما از آن زمان تاكنون در روند 16 ساله اي كه اين خودرو توليد و روانه بازار مصرف مي شود، همواره شكل ظاهري خود را حفظ كرده و مدل هاي مختلف آن با اندك تغييراتي در ظاهر همراه بودند.
به طوري كه گاه تشخيص سمند سورن از سمند ال ا یكس با دشواري همراه است . درنهايت نتيجه چنين وضعيتي كار را به آنجا رساند كه برخي از سمند سواران به اين فكر افتادند براي تغييرشكل ظاهري خودروي شان، آستين همت بالا بزنند و خودشان به ميدان رقابت براي طراحي تازه اين خودرو قدم گذارند.
اراده اي كه در عمل موفقيت آميز هم بود و نشان داد با اندكی هزينه و خلاقيت مي شود از سمند هم كي ظاهر متفاوت ساخت.
علي اعتمادي ، یکي از سمند سواران اهل استان قم است كه چند سال پيش شروع به طراحي جديد براي ظاهر خودروي شخصي خود كرد، طرحي كه ابتدا حدس و گمان روي كاغذ بود و مشخص نبود كه بشود آن را اجرايي كرد يا خير، اما با كمي تلاش، خط و خطوط روي كاغذ جان گرفتند ، و كار به آنجا كشيد كه سمند با ظاهر جديدي كه اعتمادي براي آن دست و پا كرده بود، سر از كارخانه توليد اين خودرو درآورد و سازندگان اصليش را متعجب كرد.
حالا اين طراح جوان براي خودش بروبيايي دارد و با كمك صفحات اجتماعي مانند اينستاگرام ، هنر و مهارت خود را در اختيار عموم قرار داده است؛ به اين ترتيب با صرف كمي زمان و هزينه هاي معادل سه ميليون تومان مي شود سمند جديدي از او تحويل گرفت ، كه تمام ساختارهاي ظاهري خودرو را درهم شكسته است .
اعتمادي در گفت وگويي كه با مجله راز صنعت داشت از ايده اوليه طرح، مراحلي كه طي كرد و داستان هایي كه حين انجام كار برايش رقم خورد صحبت كرد كه در ادامه مي خوانيد:
ايده تغييرشكل سمند براي شما از كجا شروع شد؟
داستان از زماني شروع شد كه من سمند خريدم . هميشه وقتي به ماشين نگاه ميکردم فضاي خالي جلو ماشين جلب توجه ميکرد و به اين فكرميکردم كه مي شود براي طراحي اين ماشين ايده هاي مختلفي را امتحان كرد .
با توجه به علاقه هايی كه به ماشين هاي آمریكايي داشتم از آنها الهام گرفتم و كار طراحي از همين جا شروع شد . طرح اولیه پروژه روی کاغذ کشیده شد و مهمترین مسئله در این مرحله ، این بود که در هیچکدام ازقسمتهای کاپوت ، گلگیرها ، درب صندوق و برخی از دیگر قطعات، تغییری ایجاد نشود .
زیرا علاوه بر افزایش هزینه ، مدت زمان انجام پروژه نیز بسیار طولانی می شد و این مسئله یعنی حداکثر تلاش برای جلوگیری از تغییر قطعات در روند فیس لیفت در میان خودروسازان مطرح دنیا و به خصوص خودروسازان ایرانی که امری نسبتا شایع است، بنابراین بدون ایجاد تغییر در قطعات فلزی خودرو طرحهای اولیه بررسی و نهایی شدند و کار روی خودرو آغاز شد.
در آغاز کار به علت نیاز روزمره به خودرو و همچنین نیاز به جداسازی قطعاتی مانند سینی فن، سپر و چراغ ها و بقیه قطعات، اقدام به تهیه پای های چوبی شد تا بتوان تمامی قطعات را روی آن سوار کرد و با استفادها ز این پایه، به صورت دقیق و در ابعاد واقعی روند فیس لیفت را انجام داد.
پس از تهیه سینی فن و آماده سازی آن روی پایه، در قسمت پشت چراغ برش و تغییرات عمده ای انجام شد و علت این تغییر ایجاد فضای کافی برای جاسازی چراغهای جدید بود.
اعمال این تغییرات به علت حساس بودن بخش سینی فن در استحکام قسمت جلو خودرو و اتصال سایر قطعات، نیاز به دقت داشت.
درمدل سمندي كه شما طراحي كرديد بيشتر از ساير قسمتها ، تغييراتي كه در چراغهاي خودرو ايجاد كرديد ، جلب توجه ميكند ، درباره طراحي آن توضيح دهيد:
برای ساخت و نصب چراغهای جدید نیاز به داشتن نمونه هایی از گلگیر و کاپوت حس می شد و درنتیجه برشهایی از آنها تهیه و نصب شد تا چراغهای جلو به صورت دقیق و بدون فاصله نصب شوند .
در ادامه چراغها ساخته شدند و در این بخش از سیستم خودروهای به روز مانند لنز برای نورپایین و دیلایت استفاده شد تا جلوه های زیباتر به نمای جلو خودرو بدهد.
بعد از طراحي چرا غها چه مراحلي انجام شد؟
قسمت بعدی سپر جلو بود که از سپر سمند به عنوان زمینه این کار استفاده شد.
قسمت بالایی سپر دچار تغییرات وسیعی شد که طی آن فلپ ها حذف شدند تا خودرو نمای بروزتری به خود بگیرد و قطعات پلاستیکی جدیدی که با جست و جوی زیاد تهیه شده بودند، به سپر جوش داده شد و این قسمت از کار بعد از يکسال ونيم و با اعمال تغییرات وسیع دردیاق سپر پایان یافت .
در ادامه جلو پنجره و مجموعه پلاستیکی صندوق عقب و قسمتی از چراغهای عقب به صورت دستی و با دقت و وسواس ساخته شدند تا با تمام شدن این مراحل ب هسراغ سپر عقب که بخش پایانی کار بود برویم.
درا ین بخش نیز قاب پلاک جدید به سپر عقب که متعلق به سمند سورن بود منتقل شد، ضمنا اینکه در نمای جانبی سپرها، چراغ هایی مشابه آنچه در برخی از خودروهای آمریکایی مشاهده میشود نصب شد تا خودرو در نمای جانبی، هماهنگی بیشتری با چهره جدید خود پیدا کند.
در آخرین مرحله کار رنگ آمیزی قطعات به پایان رسید و بعدا ز نصب قطعات، خودرو با چهره جدید خود آشنا شد. تمام دغدغه هایم در اين زمينه اين بود كه اسكلت فلزي ماشين تغييري نكند.
وقتي با سمندي كه خودتان طراحي كرديد، در سطح شهر تردد مي کنيد، واكنش مردم نسبت به آن چيست؟
تمام اين پروژه را به غيراز مرحله رنگ آميزي به صورت انفرادي و با هزينه شخصي خودم انجام دادم، در تمام مراحل مطمئن بودم در ايران تنها همين یک نمونه از سمند با اين شكل ظاهري وجود دارد .
با اينكه هيچ سابقه اي در اين حوزه نداشتم و رشته تحصيلي من هم مرتبط با خودرو و طراحي آن نبود ، اما نتيجه كار برايم رضايت بخش است . واکنش مردم به خصوص جوانان در مواجهه با چهره جدید این خودرو بسیار جالب است.
بسیاری از آنها در برخورد اولیه متوجه هویت اصلی خودرو نمی شوند و يعني زمان مي برد تا بفهمند اين ماشين همان سمندي است كه ما به عنوان خودروي ملي ميشناسيمش، حتی برخی از این دوستان آن قدر كنجكاو هستند كه مجبور مي شوم توقف كنم و درباره مراحل تغييرشكل به آنها توضيح دهم.
نكته جالب اينكه بعداز اينكه كمي درباره طراحي جديدي كه براي سمند انجام دادم صحبت ميكنم همه از فروشي بودن خودرو پرس و جو مي کنند . به همين دليل هم با توجه به استقبالي كه شد تصميم گرفتم نتيجه تجربه خود را براي ديگران هم انجام دهم و به نوعي كار را به تجاري سازي و بهره برداري اقتصادي برسانم .
آيا سازندگان اصلي خودروي سمند هم در جريان كار شما قرار گرفته اند؟ واكنش آنها چه بود؟
با وجود اينكه طرح جديدم را در اداره مالکیت معنوي قوه قضائيه ثبت كرده بودم و هربار درشهر تردد ميکردم ، با استقبال بسياري از طرف مردم مواجه مي شدم اما مطمئن بودم كه براي شركتها داخلي اصلا اهميتي ندارد كه یکنفر بدون هيچ سر رشته اي در طراحي خودرو توانسته است به خودروي ملي ظاهر جديدي ببخشد .
به همين دليل هم اصلا تصميم نداشتم سراغ شركتهاي خودروسازي بروم ، اما استقبال مردم و اين موضوع كه فكر ميکردند كارخانه سازنده ، طرح جديدي از سمند را توليد كرده است ، ترغيبم كرد كه یکبارهم كه شده شانسم را امتحان كنم.
به همين دليل به كارخانه سازنده سمند رفتم ، مسئولان اين كارخانه بعد از اينكه مدارك مربوط به طراحي را مطالعه كردند و سمند جديد من را ديدند، متعجب شدند و از من خواستند كه فرم درخواست همكاري پر كنم و اعلام كردند، دو روز بعد با من تماس مي گيرند اما هنوز هم بعد از گذشت یکسال هيچ تماسي با من گرفته نشده است .
ايجاد چنين تغييري ، ساختار فني و ايمني ماشين را تغيير نميدهد؟
من تا امروز از اين ماشين استفاده كردم و مرتب در جاده رانندگي كردم اما به نكته اي كه نشان دهد ايمني خودرو كم شده است برنخوردم . نكته جالب اينكه چون ورودي هواي سپرهاي جلو ماشين بيشتر شده ، موتور خنك تر است كه درواقع مي توان گفت نه تنها ايمني خودرو كم نشده بلكه به نوعي ايرادهاي آن هم گرفته شده است.
فكر ميكنيد علت ضعف خودروسازان داخلي در طراحي خودرو چيست؟
به نظر من آن چيزي كه مهم ترين نكته درباره توليد خودرو در ايران محسوب مي شود، اين است كه بازار خودروسازي در ايران رقابتي نيست.
محصولات در انحصار دو كارخانه توليد كننده هستند و مصرف كننده به جز اينكه از محصولات آنها استفاده كند ، گزينه ديگري ندارد. همين امرسبب ميشود خودروسازان ضرورت ارتقاء کیفیت چه از نظرفني و چه از نظر ظاهري را حس نكنند.
به هرحال مردم به ماشين نياز دارند ، اين شركتها چه تغييري در محصول خود بدهند و چه ندهند ، مردم مجبور هستند از آنها خريد كنند .
بنابراين در چنين بازار انحصاري كه برتر بودن و بهترشدن معنا ندارد ، نميتوان توقع داشت كه صنعت خودروسازي در زمينه هايي مانند طراحي خودرو هزينه كند ، طراح كاربلد استخدام كرده و بخواهد نوآوري به خرج دهد، در واقع اصل بر اين است كه با كمترين هزينه كي خودرو توليد شده و به دست مردم برسد.